στου Οσίου Λουκά το μοναστήρι, Σικελιανός (β΄λυκειου)

Στου Οσίου Λουκά το μοναστήρι
Στόχοι
1. Να αναγνωρίσουν τα στοιχεία θεατρικότητας του κειμένου
2. Να αναζητήσουν τη σύνδεση Άδωνη-Χριστού-Βαγγέλη, τη σύνδεση θείου και ανθρώπινου δράματος
3. Να αναζητήσουν τη βασική ιδεολογία του Σικελιανού
4. Να συζητήσουν πάνω στην έννοια της θρησκευτικότητας, πίστης και τη σύνδεση του θρησκευτικού αισθήματος με το επίσημο δόγμα

ΑφόρμησηΜπορεί να γίνει με την εικόνα της Παναγίας στη Σταύρωση
Βιωματικά : εικόνα Μ. Παρασκευής που έχουμε όλοι
Το θείο δράμα : ο Θεός σταυρώθηκε για να σώσει τον κόσμο, περιμένουμε την ανάσταση για τη σωτηρία της ψυχής μας
Τι είναι αυτό που μας στεναχωρεί και τι είναι αυτό που μας γεμίζει ελπίδα
Τι μας διαφεύγει από το θείο δράμα;

Ανάγνωση
Γενικές ερωτήσεις- αναζητώντας τις σκηνοθετικές οδηγίες
Τόπος- σκηνή : μέσα στην εκκλησία, τη Μ.Βδομάδα
Χρόνος: από Πέμπτη μέχρι Μ. Σάββατο
Πρόσωπα: μοιρολογήτρες - Χορός
Ποιητής αφηγητής
Βαγγέλης - Πρωταγωνιστής
Μάνα _ Κορυφαία
Χριστός- Άδωνης
Μπροστά μας έχουμε μια τραγωδία με αρχή μέση- κορύφωση και τέλος- έξοδος

1η και 2η στροφή
ερώτηση (ρητορική ερώτηση) ποιος να σκεφτεί τον ανθρώπινο πόνο; λείπει η απάντηση
δικαιολόγηση γιατί: ο θρήνος, τα άνθη, οι ευωδίες(μάλιστα τρανά και βαθιά)

σημείωση: σχέση Χριστού Άδωνη
Δίνουμε στα παιδιά το παρακάτω απόσπασμα του Σεφέρη
«Συχνά, όταν πηγαίνω στην ακολουθία της Μ.Παρασκευής, μου είναι δύσκολο ν’ αποφασίσω αν ο Θεός που κηδεύεται είναι ο Χριστός ή ο Άδωνης»
και το μύθο του Άδωνη και τους ζητάμε να δικαιολογήσουν το συσχετισμό
κρατάμε τις ομοιότητες
θάνατος- ανάσταση
την ανάσταση της φύσης
τις ανεμώνες
την πληγή
τη θέωση

επικεντρώνοντας στην πληγή επισημαίνουμε ότι απ’ όλους μας διαφεύγει το ανθρώπινο δράμα γιατί τους αντιμετωπίζουμε ως θεούς που έχουν διαφορετικά μέτρα με διαφορετικές δυνάμεις , υπέρμετρες

3η στροφήμια νέα ταύτιση έρχεται να φανερώσει το ανθρώπινο δράμα
σημειώνουμε τις ακουστικές εικόνες χριστός ανέστη σκούξει
και τις οπτικές εικόνες φως
και την αντίδραση του χορού ανατρίχιασαν (σωματικός, ψυχικός συναγερμός)

προσέχουμε πότε έρχεται ο Βαγγέλης
• το Μ.Σάββατο
• στο « δεύτε λάβετε φως»
• στο «Χριστός Ανέστη» (κλιμάκωση)
επομένως έχουμε μια νέα ανάσταση: αυτή του Βαγγέλη (ευ+ αγελία : χαρμόσυνη είδηση = για τη μάνα «Γιώργαινα ο Βαγγέλης» )
για τις υπολ. Γυναίκες «των κοριτσιών το
το λάμπασμα»

4η στροφήπροσπαθούμε να φτιάξουμε το πορτρέτο του Βαγγέλη
λεβέντης
λάμπασμα Άδωνης , Λατρευτός,
χορευτής χορός : τρόπος επικοινωνίας με το θείο
ξύλινο ποδάρι σταυρός
πεθαμένος – επανέρχεται Άδωνης- Χριστός
καρφωμένο πόδι καρφιά

συνεπώς ο Βαγγέλης είναι η ενσάρκωση του θνήσκοντος θεού
το ενδιαφέρον όλων στο ποίημα στρέφεται στο αυτονόητο, στον πόνο, στην πληγή, στο ξύλινο πόδι, στο δράμα του Βαγγέλη. Πως θα τον δεχτούνε , πως θα συνεχίσει να είναι ο λεβέντης του χωριού
το σακατεμένο πόδι όμως είναι η απόδειξη της ψυχικής ανάτασης, της λεβεντιάς
ο Βαγγέλης συνδυάζει το όμορφο σώμα με την ομορφιά της ψυχής
ο Σικελιανός συνδυάζει την αρχ. Ελλάδα με το χριστιανισμό

για τον Σικελιανό ο θεός είναι ένας
ο κόσμος είναι ένας ανεξάρτητα από εποχές και ιδεολογίες
(κηρύττει την παγκόσμια αδελφοσύνη, την παγκόσμια ενότητα)
ο άνθρωπος είναι ένας. Πρέπει να αναζητά την αρμονία με τον εαυτό του, τη φύση, το θεό
ο άνθρωπος πρέπει να αναζητά τη θέωση μέσω του αγώνα για τελειότητα, τη μυστική άθληση, τη μαγεία, την κατάκτηση της ομορφιάς

5η στροφή
η αποδοχή. Τόσο η Μάνα όσο και οι υπόλοιπες γυναίκες αποδέχονται το Βαγγέλη με το τραύμα του , την πληγή
η μάνα τον αποδέχεται , τον επαναφέρει στη ζωή, τον ξαναγεννάει
ο χορός κλαίει , θρηνεί, τρομάζει με το πραγματικό συγκλονιστικό γεγονός: την πληγή του Βαγγέλη, Άδωνη, Χριστού
ποιητής συλλαμβάνει το μυστήριο της ανάστασης του ανθρώπου
ολόκληρου του κόσμου


σύνθεση: η σύνθεση μπορεί να γίνει συζητώντας με τα παιδιά για τη θρησκευτικότητα των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο και τις διάφορες θρησκείες.